ορέλιο

Ο Γκαμπριέλ ο Γκαρσία ο Μάρκες έχει γράψει ένα ωραίο πολιτικό διήγημα που φέρει τον τίτλο "Μια από αυτές τις μέρες". Στο διήγημα αυτό ο ήρωας, ο οδοντίατρος Ορέλιο Εσβάραμ, δέχεται στο ιατρείο του τον δήμαρχο της πόλης, ο οποίος υποφέρει από φρικτούς πόνους που του έχει προκαλέσει ένα χαλασμένο δόντι. Ο οδοντίατρος σιχαίνεται τον τοπικό άρχοντα και μάλιστα φαίνεται να έχει και προηγούμενα μαζί του, καθώς τον θεωρεί υπεύθυνο για κάτι πολύ σκοτεινό που έχει συμβεί στο παρελθόν και για το οποίο φυσικά δεν λογοδότησε ποτέ στη δικαιοσύνη, καθώς οι δεσμοί της διαφθοράς κινούν τα νήματα στην πόλη και τη χώρα - για την Κολομβία μιλάμε τώρα.
Παρόλα αυτά, είναι γιατρός και δεν μπορεί να αρνηθεί τις υπηρεσίες του στον πονεμένο Δήμαρχο. Έτσι, τον καθίζει στην οδοντιατρική καρέκλα, κι αφού εξετάσει προσεκτικά το στόμα του, αποφαίνεται πως πρέπει να του αφαιρέσει το δόντι χωρίς αναισθησία, επειδή έχει δημιουργήσει απόστημα. Ο άρχοντας τρομάζει, κλαψουρίζει, διαμαρτύρεται, αλλά τελικά αναγκάζεται να αποδεχτεί το πόρισμα της επιστήμης. Ο ήρωάς μας, που δείχνει πια να απολαμβάνει το γεγονός ότι ο ασθενής βρίσκεται πια στο έλεός του, τη στιγμή που του ξεριζώνει το χαλασμένο δόντι με την τσιμπίδα, λέει "χωρίς μνησικακία, αλλά μάλλον με μια πικρή τρυφερότητα": "τώρα θα πληρώσεις για τους είκοσι νεκρούς μας". Λίγη ώρα μετά, κι ενώ ο ταλαίπωρος Δήμαρχος σκουπίζει τα δάκρυά του, προσέχει τον ιστό μιας αράχνης στην οροφή του κατά τα άλλα καθαρού και τακτοποιημένου ιατρείου και μοιάζει να συνειδητοποιεί -αν όχι αυτός, τουλάχιστον ο αναγνώστης της ιστορίας- ότι έπεσε στην παγίδα του γιατρού. Διότι όσο ισχυρός, όσο διεφθαρμένος και διαπλεκόμενος να είσαι, κάποια στιγμή, αργά ή γρήγορα, τα δόντια σου μοιραία θα χαλάσουν.
Αυτά στην μακρινή και εξωτική Κολομβία. Στη χώρα μας, στο λίκνο της Δημοκρατίας και του Δυτικού Πολιτισμού, όπου μέχρι πριν κάποιες δεκαετίας τον ρόλο των οδοντιάτρων τον έπαιζαν οι μπαρμπέρηδες, δεν υπάρχει λόγος να καταφεύγουμε σε τέτοιες αποτρόπαιες ακρότητες. Ο δικός μας ιστός της αράχνης είναι στημένος πάνω από την κάλπη - η οποία, τώρα που το σκέφτομαι, αφού τη χρησιμοποιούμε τόσο σπάνια λογικό είναι να έχει αραχνιάσει. Χωρίς μνησικακία, λοιπόν, διαχωρίζοντας την απονομή της δικαιοσύνης από την εκδίκηση, αλλά με κάποια πικρή τρυφερότητα για αυτά που έχουν προηγηθεί και για τα άλλα που είναι να ακολουθήσουν, ας θεραπεύσουμε το απόστημα κι ας πάμε παρακάτω.
Και κάτι ακόμα. Στο τέλος του διηγήματος του Μάρκες, κι αφού ο δεσμός εξουσιαστή-εξουσιαζόμενου έχει αποκατασταθεί και πάλι, ο Ορέλιο Εσβάραμ ρωτάει τον Δήμαρχο σε ποιον να στείλει τον λογαριασμό -"σε σένα ή στην πόλη;- για να πάρει την απάντηση: "το ίδιο είναι". Αλλά αυτά, είπαμε, συμβαίνουν μόνο στην Κολομβία. Εδώ η Πόλη είμαστε εμείς. Εμείς είμαστε ο Δήμος.